Kaynak Öncesinde ve Sırasında Kontrol Gereken 6 Detay
Metallere yapılan kaynak işleminin kalitesi kaynak bölgesinin yük taşıma miktarı, kırılganlığı ya da dinamik yük altındaki davranışlarını etkiler.
Kaynak, tamamlandıktan sonra kontrol edilmesi güç ve bazı durumlarda imkansız olan bir birleştirme yöntemidir. Tahribatsız testler ile kaynak içindeki hatalar tespit edilebilse de kaynak bölgesinin mekanik dayanımı ancak tahribatlı testler ile yapılabilmekte bu da üretilen iş parçalarına uygulanamamaktadır.
Yapılabilirlik analizi
Kaynak prosesine başlamadan imal edilecek malzemenin kaynaklanabilirliği, mevcut ekipmanın, sarf malzemelerin, personelin ve yöntemin uygunluğu teyit edilmelidir. Aksi durumda işin gecikmesi, yapılan imalatlarda hatalar olması ya da hiç yapılamaması gibi sonuçlar ile karşılaşılabilir.
Malzeme ebatları
Kaynaklanacak malzemelerin ebatları önceden kontrol edilmelidir. Aksi hallerde kaynak işleminden sonra tespit edilecek boyutsal yanlışlıklar ürünün tamamen hurdaya ayrılmasına neden olabilir.
Kaynak ağzı
Uygun hazırlanmamış kaynak ağzı, kaynak bölgesinde nüfuziyetsizlik, çatlak, yetersiz dolgu gibi hatalara neden olacak, sonrasında bu hataların tespiti ve tamiri için zaman harcanacaktır.
Çarpılma ve burulmalar
Kaynak sırsında meydana gelebilecek çarpılma ve burulmalar nihai ürünü direkt olarak etkilemekte ve bazı durumlarda düzeltilemez hatalar olarak karşımıza çıkmaktadır. Kaynak metalinin soğuması sırasında ortaya çıkan iç gerilmeleri karşılamak için önceden tedbirler almak gerekir.
Çevre koşulları
Kaynak yapılacak alanın uygulanacak yönteme uygun olup olmadığı kontrol edilmeli, gerekirse ilave koruyucu tedbirler alınmalı ya da kaynak yöntemi değiştirilmelidir. Ayrıca kaynak bölgesine uygulanacak ön ısıtma, temizlik, kaynak sıralaması gibi detaylar da sonradan tespit edilebilecek hatların önüne geçilmesine yardımcı olmaktadır.
İçyapı değişiklikleri
Kaynak sırasında ana malzemedeki ısınma nedeniyle içyapıda değişiklikler olmaktadır. Genellikle tane irileşmesi olarak bilinen bu durum kaynak tamamlandıktan sonra sadece tahribatlı testler ile belirlenebilir. Kaynaklı birleştirmede kırılma ve çatlaklar en çok kaynak metalinin hemen dışındaki ısıdan etkilenen bölgede görülmektedir. Bu hatalar ile karşılaşmamak için ısı girdisi kontrol altında tutulmalıdır.
Kaynak sırasında bırakılacak hatalar sonradan tespit edilse bile tamir işlemi masraflı ve zaman alıcı olabilir.
Kaynak hatalarının tamiri malzeme üzerinde negatif etki yaratabilir. Özellikle dinamik yük altında, basınç altında ve çok yüksek / çok düşük sıcaklıklarda çalışan bileşenlerde kaynak ısı girdisinin önemi fazladır.
